İstanbul'un Kurtuluşu: 6 Ekim 1923'te Esaretten Özgürlüğe

Mondros Ateşkes Antlaşması'nın ardından 13 Kasım 1918’de itilaf devletleri İstanbul'u işgal etmeye başladı. Bu işgal yaklaşık 5 yıl sürdü ve İstanbul, 4 yıl 10 ay 23 gün boyunca yabancı güçlerin kontrolü altında kaldı.

İstanbul’un işgali, Osmanlı Devleti’nin başkenti olması nedeniyle büyük bir sembolik öneme sahipti. İngilizler, Fransızlar ve İtalyanlar tarafından işgal edilen şehirde halk, baskı ve zulüm altında yaşamaya zorlandı. Bu süreçte halkın günlük yaşamı zorlaşırken, birçok ev, kamu binası ve hatta eğitim kurumlarına el konuldu. Osmanlı Meclisi 16 Mart 1920'de işgal güçlerince feshedildi, çok sayıda aydın, asker ve sivil Malta’ya sürgün edildi.

Ancak, Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde başlatılan Milli Mücadele’nin zaferle sonuçlanması, İstanbul’un kurtuluşunun önünü açtı. 26 Ağustos 1922'de başlayan Büyük Taarruz ve 30 Ağustos Zaferi, işgalci güçlerin çekilmeye başlamasını hızlandırdı. Lozan Antlaşması ile birlikte İstanbul’un boşaltılması resmen kararlaştırıldı ve 2 Ekim 1923’te son işgalci kuvvetler İstanbul’u terk etti.

6 Ekim 1923’te Şükrü Naili Paşa komutasındaki Türk ordusu, İstanbul’a girerek şehri tamamen kurtardı. Bu tarihi gün, İstanbul’un yaklaşık 5 yıllık esaretinin sona erdiği ve yeniden bağımsızlığına kavuştuğu gün olarak tarihe geçti. İstanbul’un kurtuluşu, sadece şehrin düşman işgalinden kurtulmasını değil, aynı zamanda Türk halkının bağımsızlık ve özgürlük mücadelesinin zaferini simgeliyordu.

İstanbul’un kurtuluşu, aynı ay içinde gerçekleşen Ankara’nın başkent ilanı (13 Ekim) ve Cumhuriyet’in ilanı (29 Ekim) gibi önemli gelişmelerin bir parçası olarak, modern Türkiye’nin kuruluş sürecindeki en önemli dönüm noktalarından biridir.