Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte sıkça duyulan “ilhak” kavramı, uluslararası ilişkilerde ve hukukta önemli bir yere sahip. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’daki Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki dört bölgenin Rus ordusu tarafından ele geçirildiğini ve bu bölgelerin Rusya’ya ilhak edildiğini açıkladı. Putin, “Onlar artık bizim vatandaşımız” sözleriyle süreci duyururken, bu açıklama sonrası ilhak kavramı dünya gündemine taşındı.
Peki, ilhak ne demek?
İlhak; bir devletin, başka bir devletin toprağını tek taraflı olarak kendi topraklarına katması anlamına gelir. Bu durum, antlaşmalarla yapılan toprak devrinden farklıdır. İlhak genellikle askeri işgalin ardından gerçekleşir ve çoğunlukla uluslararası hukukta yasa dışı bir eylem olarak kabul edilir.
Uluslararası toplum, ilhakın meşruiyetini tartışmalı görür. Bir bölgenin ilhakı, ancak diğer ülkeler ve hükümetlerarası kuruluşlar tarafından tanındığında geçerlilik kazanır. Ancak çoğu zaman bu tür eylemler tepkiyle karşılanır ve yaptırımlara yol açar.
Tarih boyunca farklı ülkeler ilhak uygulamalarına başvurmuştur. Günümüzde ise Rusya’nın Ukrayna’daki Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerini ilhak etmesi, uluslararası siyasette kritik bir kriz yaratmıştır.