Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesiyle ilgili yeni detaylar belli oldu. Milyonlarca vatandaşın heyecanla beklediği yasa öncesi, Hürriyet yazarı Noyan Doğan’ın köşesinde paylaştığı bilgiler EYT’lileri yakından ilgilendiriyor. Gelen son bilgilere göre, prim gün sayısı ve sigortalılık süresi eksik olanlar düzenlemeden yararlanamayacak.
Yapılan değerlendirmelere göre EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi bulunan kişileri kapsayacak. Ancak sadece yaş şartının kaldırılması yeterli olmayacak. Prim gün sayısı ve sigortalılık süresini doldurmayanlar, bu eksiklerini tamamlamadıkça EYT kapsamında emekli olamayacak.
Prim Gün ve Süre Şartı Belirleyici Olacak
Uzmanlara göre kadın çalışanlar için 20 yıl, erkekler içinse 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü koşulu temel alınacak. Bu koşulları tamamlamayan çalışanlar, düzenleme yürürlüğe girse bile beklemek zorunda kalacak. Sigorta başlangıcı 1999 öncesi olsa bile prim eksikliği olanlar kapsam dışında kalacak.
Prim eksiği bulunan vatandaşlar için borçlanma hakkı yeniden gündeme geldi. Doğum, askerlik veya kısa çalışma dönemi gibi nedenlerle prim günü eksik kalan sigortalıların, borçlanma yoluyla bu açıklarını kapatabileceği belirtiliyor. Özellikle 2023 yılı öncesinde borçlanma yapanlar, yeni yılda olası maliyet artışlarından etkilenmeden avantaj sağlayabilecek.
EYT’de Memurların Durumu Belirsiz
EYT düzenlemesinin memurları kapsayıp kapsamayacağı konusunda ise net bir açıklama yapılmadı. Mevcut bilgilere göre, EYT’nin memurları kapsamayacağı yönünde güçlü sinyaller bulunuyor. Buna karşın, 1999 öncesinde memuriyete başlayan bazı kamu çalışanlarının yaş şartına yönelik düzenlemelerden sınırlı biçimde faydalanabileceği ifade ediliyor.
Kapsam ve Emeklilik Maaşları Nasıl Hesaplanacak?
EYT yasası çıktığında, maaş hesaplamaları üç ayrı dönem üzerinden yapılacak: 2000 öncesi, 2000–2008 arası ve 2008 sonrası hizmet süreleri ayrı ayrı değerlendirilecek. Bu üç dönemin toplamı üzerinden “kısmi aylık” yöntemiyle emekli maaşı hesaplanacak.
EYT kapsamında emekli olanlar, son çalıştıkları işyerinden kıdem tazminatı alabilecek. Her bir hizmet yılı için 30 günlük brüt ücret tutarında tazminat ödemesi yapılacak. İşverenlerin yükünü hafifletmek için kıdem tazminatlarının taksitle ödenmesi seçeneği de gündemde.
Ücretsiz İzin ve Kısa Çalışma Dönemleri İçin Borçlanma İmkanı
Pandemi döneminde kısa çalışmaya veya ücretsiz izne çıkarılan çalışanlar için eksik prim günleri, borçlanma yöntemiyle tamamlanabilecek. Bu sayede prim eksiği bulunan sigortalıların EYT kapsamına girme şansı artacak.
Düzenlemenin Aralık ayında Meclis’e gelmesi, Ocak 2026’da ise yürürlüğe girmesi bekleniyor. Ancak uzmanlar, her EYT’linin aynı anda emekli olamayacağına, prim ve süre koşullarının mutlaka yerine getirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
