Samsun'da manda yetiştiriciliğini geliştirmek, sürdürülebilirliğini sağlamak ve ıslah çalışmalarını planlamak amacıyla düzenlenen toplantı, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü toplantı salonunda gerçekleştirildi. Toplantıya İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, Hayvancılık Genel Müdürlüğü’nden Hakan Ülgey ve Oğuz Büyükkayaer, Hayvan Sağlığı ve Yetiştiriciliği Şube Müdürü Rukiye Pınar, Samsun Damızlık Manda Birliği Başkanı İsmail Metin ile birlik ve müdürlük personeli katıldı.
Toplantıda konuşan İl Müdürü İbrahim Sağlam, "Mandanın doğal yaşam alanı olan Kızılırmak Deltası, Bafra ilçemizde yer almakta, sınırları 19 Mayıs ve Alaçam ilçelerine kadar uzanmaktadır. Manda; sütü, eti, derisi ve iş gücünden yararlanılabilen, farklı çevre koşullarına uyum sağlayabilen ve düşük kaliteli kaba yemleri dahi değerlendirebilen bir hayvandır. Şu anda ilimizde 22 bin 586 baş manda bulunmakta olup, Türkiye genelinde ilk sıradayız. Manda yetiştiriciliği ve ürünlerinin artırılması amacıyla birçok proje yürütülmektedir" dedi.
Sağlam, 2020 yılında başlatılan “Manda Türünde Suni Tohumlama Uygulaması Projesi”nin detaylarını da paylaştı. Projenin, Hayvancılık Genel Müdürlüğü tarafından yürütüldüğünü belirten Sağlam, "Projede görevli 9 serbest veteriner hekim bulunuyor. Tohumlama çalışmalarında kullanılan spermalar Lalahan Uluslararası Hayvancılık Araştırma ve Eğitim Merkezi’nden temin edilerek uygulayıcılara dağıtıldı ve şimdiye kadar 387 suni tohumlama gerçekleştirildi. Bu çalışmalar, manda ırkının devamlılığı, verimliliğin artırılması ve ıslahın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi açısından büyük önem taşımaktadır" diye konuştu.
Projenin temel amacının, suni tohumlama yoluyla yüksek verimli yavrular elde etmek, bulaşıcı hastalıkları önlemek ve döl verimindeki kayıpları azaltmak olduğunu vurgulayan Sağlam, proje kapsamında manda ıslahında yeni bir döneme girildiğini belirtti.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, suni tohumlama sonucu doğan malaklar için hayvan başına 250 TL destek sağladığını aktaran Sağlam, 2020 yılında başlatılan “Damızlık Mandalarda Verimliliği Artırma Projesi” kapsamında, damızlık değeri yüksek mandaların erkek yavrularının doğal tohumlama için kullanıldığını ve bu hayvanların 36 işletmeye dağıtıldığını ifade etti. Bu boğaların kontrol ve takibinin de il müdürlüğü tarafından yapıldığını söyledi.
Samsun’da ayrıca kalkınma ajansı desteğiyle “Manda Sütü İşleme, Üretim ve Pazarlama Tesisi” kurulduğunu hatırlatan Sağlam, “Bu proje ile manda sütü ve ürünlerine katma değer kazandırılarak hem üreticilerin manda yetiştiriciliğine ilgisi artırılmakta, hem de Samsun Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği’nin kurumsal yapısı güçlendirilmektedir. Ayrıca, TÜİK verilerine göre Türkiye'nin en yüksek manda varlığına sahip ili olan Samsun’un tanıtımına da katkı sağlanmaktadır” dedi.
İl Müdürü Sağlam, "2011 yılından bu yana Bafra, Çarşamba, 19 Mayıs, Vezirköprü ve Ladik ilçelerinde yürütülen 'Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı Ülkesel Projesi' ise üniversiteler, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği iş birliğiyle devam etmektedir" diyerek sözlerini tamamladı.
