Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, pandemi sürecinde sanal ortamda suç oranlarında büyük bir artış gözlemlendiğini belirterek dijital hastalıkların yayılma oranlarına dikkat çekti.
Dijital Suçlar ve Oltalama Yöntemleri
Pandemi dönemiyle birlikte internette geçirilen süre arttı ve buna bağlı olarak sanal ortamda işlenen suçların sayısının da yükseldiği görüldü. Kırık, "Koronavirüs pandemisi döneminde yüzde 400 oranında e-ticaret satışları arttı. Ancak aynı zamanda sahte SMS ve e-posta yoluyla yapılan oltama suçları da ciddi şekilde arttı. İnsanlar, 'ödül kazandınız', 'maske kazandınız' gibi mesajlarla karşılaşarak dolandırıldılar" dedi. Ayrıca, sahte e-devlet linkleri, sahte banka hesapları ve internet bankacılığına yönelik dolandırıcılık faaliyetlerinin arttığına da dikkat çekti.
Dijital Hastalıklar ve Bağımlılıklar
Kırık, pandemi sürecinde artan internet kullanımıyla birlikte dijital hastalıkların da hızla yayılmaya başladığını ifade etti. Özellikle sosyal ağlar üzerinden artan canlı yayınlar ve e-ticaretin yaygınlaşmasının, dijital bağımlılıkları tetiklediğini söyledi. "FOMO (Gelişmeleri Kaçırma Korkusu) ve nomofobi (akıllı telefon bağımlılığı) gibi hastalıklar giderek yaygınlaştı. Ayrıca, sosyal medya üzerinden yapılan yanlış ve yanıltıcı sağlık bilgileri de siberkondria olarak bilinen hastalığa yol açtı" şeklinde konuştu.
Sahte Haberler ve İnfodemi Tehdidi
Pandemiyle ilgili sosyal medya üzerinde yayılan sahte haberlerin de büyük bir sorun haline geldiğini belirten Kırık, "Dünya Sağlık Örgütü, sosyal medyada hızla yayılan bu tür sahte içeriklere 'infodemi' adını verdi. Bu, virüsten daha hızlı yayılan sahte haberlerin oluşturduğu bir tehdit" dedi. Kırık, MHP'nin sahte haber ve hesaplarla mücadele için önerdiği sosyal medya yasasının olumlu olacağına değindi.
Fidye Yazılımları ve Siber Korsanlar
Siber korsanlar, pandemi sürecinde fidye yazılımlarını yoğun şekilde kullanarak, bilgisayar kullanıcılarının verilerini şifreleyip Bitcoin karşılığında fidye talep ettiler. Kırık, "Koronavirüsle ilgili bilgi arayan kullanıcılar bu yazılımlar tarafından hedef alındı. Bu dönemde dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise online dilencilik ve sanal dolandırıcılıklardır" ifadelerini kullandı.
Korunma Yöntemleri
Kırık, bireylerin kişisel güvenliklerini sağlamak için alması gereken önlemleri de sıraladı: "Antivirüs programlarını kullanmak ve düzenli olarak güncellemek, güvenli olmayan e-posta bağlantılarından ve bilinmeyen sitelerden alışveriş yapmamak büyük önem taşıyor. Güvenilir olmayan sitelere kesinlikle kredi kartı bilgisi vermemeliyiz."
