Dün gece merkez üssü Düzce olan 5.9'luk depremin ardından vatandaşlar bir kez daha deprem gerçeği ile tanıştı. 46 kişinin yaralandığı deprem sonrası binlerce vatandaş, "Fay hattı nasıl sorgulanır?" sorusunun yanıtını araştırdı. Peki, evinizin altından fay hattı geçiyor mu ve deprem fay haritası nasıl sorgulanır?
Dün akşam ard arda yaşanan depremler panik yarattı. Merkez üssü Düzce olan deprem, İstanbul, Bursa ve Sakarya’da gece boyunca hissedildi. Birçok ilde duyulan sarsıntılar vatandaşları korkuttu.
Evlerinin yakınından ya da altından fay hattı geçip geçmediğini merak eden vatandaşlar, bu bilgiyi MTA’nın haritasından sorgulayarak öğrenebilirler.
MTA nedir, ne işe yarar?
Maden Teknik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), 14 Haziran 1935 yılında kurulmuştur. Madencilik üzerine araştırmalar yapan MTA, Türkiye’deki yer altı kaynaklarını araştırır ve gerekli görülen yerlerde sondaj çalışmaları yapar. Son yıllarda yaşanan depremler sonrası MTA, fay hattı haritasını yayınlayarak vatandaşların evlerinin altındaki riskleri görmesini sağlamaktadır.
Fay hattı sorgulama
Evinizin bulunduğu yerin altında fay hattı olup olmadığını MTA’nın resmi sitesi üzerinden sorgulayabilirsiniz. Ayrıca e-Devlet üzerinden de sisteme giriş yapılabilmektedir.
MTA deprem fay hattı sorgulaması nasıl yapılır?
MTA’nın sayfasına girdikten sonra yer bilimleri portalına tıklayıp, çıkan harita üzerinden konuma girilmelidir. Haritadan konum seçildikten sonra “Faylar” kısmına girip detaylar görüntülenebilir. Sayfanın sol alt köşesinden “son depremleri” görmek mümkündür. Sağ üst köşeden ise son 24 saat, 7 gün veya 30 gün içinde yaşanan depremlere ulaşılabilir.
Fay nedir?
Yerkabuğundaki çeşitli ölçekteki kayma yüzeyleri, yani üzerinde deprem olan ve hareket eden iki levha veya levhacık arasındaki ara yüzey, fay olarak adlandırılır.
Diri fay nedir?
Son tarihsel dönemde deprem oluşturmuş olan tüm faylar diri fay olarak isimlendirilir. Bu fayların dirilikleri sadece yazılı tarihsel kataloglardan değil, aynı zamanda tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir. Genç kuaterner çökellerini (2 milyon yıldan daha yaşlı olmayan) kesen faylar, ötelenmiş genç akarsu yatakları, basınç sırtları veya çöküntü gölcükleri gibi morfolojik şekiller oluşturan faylar da diri faylardır.
Fay türleri
Bu tür fay düzlemleri, yeryüzünde 90 dereceye yakın dik bir konumda olan ve yerin içine doğru hafif eğimlenen, yalnızca yatay atımın oluşturduğu yanal atımlı faylardır. Bu faylar, atım yönlerine göre sağ veya sol yönlü olabilir. Kuzey Anadolu Fayı sağ yönlü, Doğu Anadolu Fayı ise sol yönlü doğrultu atımlı faylardır.
