Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesiyle ilgili son dakika gelişmeleri milyonlarca vatandaş tarafından yakından takip ediliyor. Yeni düzenlemeyle birlikte işe giriş tarihi, prim günü ve sigortalılık süresi emeklilik hakkı kazanmak için belirleyici unsurlar arasında yer alıyor.
8 Eylül 1999 öncesinde işe giren sigortalılar için 3600 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresi temel şart olarak öne çıkarken, 9 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar için 4500 veya 5400 gün formülleri gündeme geliyor.
EYT’de 3600 Günle Kısmi Emeklilik Şartları
EYT kapsamındaki sigortalılar için 3600 gün üzerinden kısmi emeklilik hakkı bulunuyor. Bu formülden yararlanmak isteyenlerin şu şartları karşılaması gerekiyor:
9 Eylül 1999 tarihinden önce ilk kez sigortalı olmak,
En az 3600 prim günü ödemiş olmak,
Sigortalılığın başlangıcından itibaren 15 yıl geçmiş olması,
Kadınlarda 50, erkeklerde ise 55 yaşını doldurmuş olmak.
Bu şartları yerine getirenler, belirtilen tarihlerde sigortalı olmaları halinde erken emeklilik hakkına sahip olabiliyor. Kadınlar 8 Eylül 1981, erkekler ise 8 Eylül 1976 öncesinde işe girmişse; 3600 günü tamamlayıp yaş şartını sağladıklarında emekli olabiliyorlar.
4500 Günle Emeklilik: 1999–2008 Arası Sigortalılar
09.09.1999 ile 30.04.2008 tarihleri arasında ilk kez sigortalı olanlar için de 4500 gün prim üzerinden kısmi emeklilik imkanı tanınıyor. Bu dönemde sigorta girişi olan çalışanlar, 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim günü koşulunu tamamladıklarında kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
Bu sistem, 7000 prim gününü tamamlayamayan ancak sigortalılık süresi dolmuş kişilere “yaştan emeklilik” hakkı sunuyor.
5400 Günle Bağ-Kur ve Memurlar İçin Emeklilik
Bağ-Kur ve memurlar için 5400 prim günü (yaklaşık 15 yıl) kısmi emeklilik için temel kriter olarak öne çıkıyor.
Erkek Bağ-Kur’lular:
1 Ekim 1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 yıl veya daha az kalanlar, 55 yaşını doldurup 5400 prim günü ödediklerinde emekli olabiliyor.
Bu tarih sonrasında sigortalı olan erkeklerde yaş şartı kademeli olarak 62 yaşa kadar yükselebiliyor.Kadın Bağ-Kur’lular:
1 Ekim 1999 tarihinden itibaren emekliliğine 2 yıl veya daha az kalan kadın sigortalılar 50 yaşında ve 5400 gün primle emekli olabiliyor.
1 Ekim 1999–30 Nisan 2008 arasında sigortalı olan kadınlarda ise yaş sınırı 60 olarak uygulanıyor.
Bu kapsamda, borçlanma imkânları (doğum, askerlik, isteğe bağlı sigorta gibi) da prim eksiği bulunan vatandaşlara destek sağlıyor.
EYT’de Bekleyiş Aralık Ayına Kadar Sürecek
EYT düzenlemesiyle ilgili son kararların aralık ayında açıklanması bekleniyor. Uzmanlar, prim gününü tamamlayamayan vatandaşlar için borçlanma, isteğe bağlı sigorta ve kısmi emeklilik gibi alternatiflerin gündemde kalmaya devam edeceğini belirtiyor.
EYT’nin yürürlüğe girmesiyle birlikte, prim eksiği olanlar için esnek sistemler devreye alınacak ve milyonlarca sigortalı vatandaş emeklilik planlarını buna göre yapabilecek.
