EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi, milyonlarca çalışan için hem emeklilik hem de kıdem tazminatı haklarını gündeme taşıdı. Yasa ile birlikte emekli olup işinden ayrılacak çalışanlara kıdem tazminatı hakkı doğacak. Bu tazminat, en düşük 6 bin 471 lira, en yüksek ise 140 bin lira seviyesinde olacak. Uzmanlar, 2023 Ocak ayında asgari ücrete yapılacak zam ile kıdem tazminatının yaklaşık yüzde 50 artacağını öngörüyor.
EYT için çalışmalar son aşamaya yaklaşırken, tek formüllü düzenlemenin Aralık ayında Meclis gündemine gelmesi bekleniyor. Toplam hak sahibi sayısının yaklaşık 4,5 milyon civarında olduğu tahmin edilirken, düzenleme ile ilk etapta 1,5 milyon kişi emekli olabilecek. Emekli olup işten ayrılan çalışanlar ise kıdem tazminatı alabilecek. Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir detay bulunuyor: Emekli olmak istemeyen kişiler, SGK’dan ‘emekli olur’ yazısı almadıkları takdirde kıdem tazminatından mahrum kalabilirler.
EYT düzenlemesi ile emekli olacak kişiler, kanunlar gereği işyerinden istifa ederek emekli olabilecek. SGK’dan alınacak ‘emekli olur’ yazısı, istifa dilekçesine eklenmezse kıdem tazminatı alınamayabilir. Bu yazı, çalışanların kıdem hakkını güvence altına alıyor. İşverenler, bu belge olmadan yapılan istifaları geçerli saymayabilir.
Kıdem tazminatının 2023’teki artışı, yeni asgari ücret zammı ile birlikte işletmelerin maliyetini de yükseltecek. Uzmanlar, 20 yıl çalışan bir SGK’lı için ödenecek tazminatın 140 bin liraya ulaşabileceğini, düşük ücretliler için ise 6 bin 471 lira civarında olacağını belirtiyor. Yemek ve yol yardımlarını da dikkate aldığınızda bu rakam en az 7 bin lira seviyesine çıkabiliyor. SGK uzmanları, hak sahiplerini “140 bin lirayı çöpe atmayın” uyarısıyla bilgilendiriyor.
EYT’liler için merak edilen bir diğer konu ise emekli olduktan sonra yeniden çalışmanın mümkün olup olmadığı. Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre emekli olan kişi, tekrar sigortalı olarak çalışabilir. İşverenler, emekli çalışanlarını yeniden işe alabilir ve hak sahipleri çalışma hayatına devam edebilir. Ancak kıdem tazminatı alabilmek için emekli olur yazısının alınması şart.
Sonuç olarak, EYT düzenlemesi hem çalışanlar hem de işverenler açısından önemli planlamalar gerektiriyor. Aralık ayında Meclis’e gelmesi beklenen yasa ile milyonlarca hak sahibi emeklilik ve kıdem tazminatı hakkını elde edebilecek. SGK’dan alınacak yazı, bu sürecin sorunsuz ilerlemesini sağlayacak ve hak kayıplarının önüne geçecek.
Not: Paragraflarda doğal biçimde anahtar kelimeler “EYT”, “kıdem tazminatı” ve “SGK” kullanıldı.
